යුනෙස්කෝව ලෝක උරුමයක් ලෙස නම් කරපු ජපන් කෑම...

• ලෝක උරුම  කියලා හඳුවන්නේ සීගිරිය වාගේ ස්ථාන නේද? කෑමක් කොහොමද ලෝක උරුමයක් වෙන්නේ?                          ඔව් , ලෝක උරුමයන් ලෙස සාමන්‍යයෙන් නම් කරගෙන ආවේ ඓතිහාසික වටිනකමක් තිබෙන සංස්කෘතික හෝ ස්වාභාවික ස්ථාන තමයි.හැබැයි ඕනෑම සංස්කෘතියක අතින් අල්ලලා බලන්න පුළුවන් ගොඩනැගිලි,භාණ්ඩ වාගේ දේවල් වලට අමතර තව කොටසක් තියෙනවා  ස්පර්ශ කරන්න බැරි නමුත් ඒ සංස්කෘතිය තුළ ඉහලම වටිනාකමක් දරන දේවල්.උදාහරන විදිහට ගීත, නාට්‍ය,චරිත්‍ර වාරිත්‍ර වාගේ දේවල්. මේ වාගේ ලෝක මට්ටමින් වටිනාකම තියෙන සංස්කෘතික උරුමයන් යුනෙස්කෝව අස්ර්පර්ශනීය　සංස්කෘතික උරුමයන් ලෙස නම් කරනවා.

• දැන් මොන වාගේ දේවලද ඔය අස්පර්ශනීය ලෝක උරුමයන් විදිහට  නම් කරලා තියෙන්නේ?

සැහෙන්න ප්‍රමානයක් තියෙනවා.සම්පුර්ණ ලිස්ට් එක මේතැන තියෙන විකිපිඩීයා ලින්ක් එකෙන් බලාගන්න පුළුවන්.ඉන්දියාවේ වේද සජ්ජායනය,ඉන්දුනිසීයාවේ බතික් කර්මාන්තය ,ජපානයේ නොර් නාට්‍ය කලාව ඉන් කීපයක්..

•  ලංකාවේ අස්පර්ශනීය ලෝක උරුමයන් විදිහට නම් කරපු දේවල් තියෙනවාද?

මා දැනුවත්ව නම් නැහැ.නමුත් උඩරට නැ‍ටුම් සම්ප්‍රදාය,පිරිත් සජ්ජායන, අළුත් අවුරුද්දු චරිත්‍ර වාරිත්‍ර ආදීය  ලෝක උරුමයන් බවට පත්විය යුතු සංස්කෘතික උරුමයන් යැයි  මාගේ අදහසයි.

• ජපන් කෑම කියුවාම ගොඩක් තියෙනවා නේද? අමු මාළු, මුහුදු ආහාර,සෝයා සොස් වලින් හදන කෑම ,දැන් මොන ආහරයද ලෝක උරුමයක් කියලා නම් කරලා තියෙන්නේ?

මේතැන තමයි වරදවා  වටහා නොගන්න ඕනෑ තැන. ලෝක උරුමයක් ලෙස නම් කරන්නේ එක ජාතියක කෑමක් හරි ඒ කෑම මේසෙ හරි නෙමේයි.ඒ ඒ　සංස්කෘතියේ සම්ප්‍රදායික ආහාර සංස්කෘතිය තමයි ලෝක උරුමයක් ලෙස දක්වන්නේ.ජපන් ආහාර ගැන කියුවොත් ආහාර අනුභව කිරීම සම්බන්ද පුරුදු සියල්ලමත් මේකට අදාලයි. ඒ කියුවේ ජපන් ජාතිකයින් ආහර ගැනීමට පෙර කියන ඉතදකිමස් සහ අනුභවයෙන් පසු පවසන ගොචිසෝ සමා දේෂ්තා (ආහාර වෙනුවෙන් කෘතවේදීතවය දක්වන  සුබාෂිංශන,මේහිදී ආහර නිපැයු ස්වභාව ධර්මය දක්වාත් ,ස්වභාව ධර්මය ඇතුළුව සැම දේ  ආරක්ෂා කරගෙන පැමිණි මුතුන් මිත්තන් සහ දේවිවරු දක්වා කෘතන්ඥතාවය පළ කරයි)

පිළිවෙළ කරපු ආහර පමණක් නොව ඒ ආහාර පිළියෙළ කර ගත් ආකාරයත් කුමන ආකාරයේ බාජන වල කුමන ආකාරයට මේසය සකස් කරනවාද යන්නත් ආහාරයට ගන්නා විදිහත් ආදී  සම්පුර්ණ අංගයන් සියල්ලම අයත්ය.

• ජපන් භාෂාවේන් ජපන් කෑම වලට කියන්නේ මොකක්ද?

ජපන්  ජාතිකයින් සම්ප්‍රදායික ජපන් ආහාර හඳුන්වන්නේ වෂෝකු(和食) කියලා.ජපාන ආහාර ලෙස අර්ථ වෙන්න නිහොන් රියෝරි(日本料理)ලෙස හැඳුනුවත් වරදක් නැහැ.

• හරි දැන් ප්‍රධානම ජපන් කෑම මොකක්ද?

බත් තමයි.බෝහොමයකම ආසියානු රටවල වාගේ ජපානේත් ප්‍රධාන ආහරය බත්.

මේ කාරණය අමුතුවෙන් නොකියුවත් බොහෝ දෙනෙක් දන්න දෙයක්. අපි බත් කන්නේ බත් සමඟ ව්‍යාංජන අනලා(මිශ්‍ර කරලා)ඊට පස්සෙයි කටට ඇතුළු කරන්නේ,නමුත් ඈත පෙරදිග රටවල බත් සහ සුප් හෝ අපිට ව්‍යංජන විදිහට සලකන්න පුළුවන් දේවල් වෙන වෙනම කො‍ටු වලින් ගෙන කටට ඇතුළු කරලා කටේදි හපලා මිශ්‍ර කරන විදිහක් එහෙම නැත්තම් වෙන වෙනම ආහරයට ගන්න පුරුද්දක් තමයි දකින්න තියෙන්නේ.

සාමන්‍ය ආහර වේලක් කියන්නේ බත් සමන්ග සුප් වර්ගය සහ අමතර ව්‍යාංජන කීපයක්.මේතැනදී ව්‍යාංජන කියන්නේ බොහෝ විට  බැදපු මාළු කැබැල්ලක්(ඔකzසු) ත්සුකේමොනො ලේස හඳුන්වන එළවළු ආදියෙන් සකස් කර ගත් ආහාරයක්(අච්චාරු වලට සමීප)

• ව්‍යංජන ? ත්සුකේමොනො හරියට තේරුන් නැහැ. තව ටිකක් ආහර වර්ග ගැන පැහැදිළි කරන්න.

හොඳයි.

හොඳයි කිව්වාට මට හොඳ නැහැ මේ වාගේ ප්‍රශ්ණ සාමන්‍යයෙන් මම අමාරුවේ වැටෙනවා උත්තරදී ගන්න බැරිව ,වඩාත් පැහැදිලි වෙන්න පින්තුර භාවිතා　කරන්නම්.

ආහර පිසගන්නා ආකාරය අනුව ප්‍රධාන  කෑම වර්ග　සහ　 ඊට උදාහරනයක් පින්තුර මඟින් දක්වන්නම්.

1.煮物(NIMONO)　stewed dishes

සොයා සෝ ,ආහාර පිසීමට ගන්නා සකේ සහ පැණි රස කාරකයක් ,විනාකිරි,දෂී,මිසෝ

 ආදියෙන් තැනු හොද්දක, එළවළු වර්ග,මුහුදු ආහාර,තොෆු බහා තම්බා ගැනීමේන් සකස් කරන ව්‍යාංජනයක්.

2.焼き物（YAKIMONO)Grilled and pan-fried dishes

පින්තුරේ තියෙන්නේ ජපානයේ සන්මා(Pacific saury) කියලා හඳුන්වන මාළු වර්ගය ලුණු මිශ්‍රව බැඳ ගත් පසුව මේ මාළුවාට සිංහලෙන් කියන නම දන්න කෙනෙක් කොමෙට් එකක් දාන්න හොඳේ. මම හොයලා නම දාලා බල මාළු කේස් එක වාගේ වෙන්න ඉඩ තියෙන නිසා හොයන්න යන්නේ නැහැ.

3.生もの（NAMAMONO)

ගින්දර හෝ ලුණු ආදිය(塩蔵) යොදා කල් තබා නොගත් ආහාර.විශේෂයෙන්ම අමු මාළු වර්ග.අමු මාළු වලට අමතරව තවත් ජනප්‍රිය අමු ආහාර වර්ග නම් අමු අශ්ව මස්(Basashi) ,කුකුල් මස්(පපු  ප්‍රදේශය)(Torisashi )හරක් මස්(වසු ) පීකුදු(Rebasashi )

4.麺類　නුඩ්ලස් වර්ග 

5.揚げ物（AGEMONO)Deep-fried dishes

6.和え物（AEMONO) vegetables with Japanese dressing

7.蒸し物（MUSHIMONO) food cooked by steaming

8.漬物（TSUKEMONO)Pickled or salted foods

9.汁物（SHIRUMONO)Soups

ඉහත වර්ග වලට අමතරව සම්ප්‍රදායික ජපාන රසකැවිලි වර්ග සහ ඕසකේ ලෙස හඳුන්වන මත්පැන් වර්ගයත් සම්ප්‍රදායික ජපාන ආහර වට්ටෝරුවේ වැදගත් අංගයන්ය. රසකැවිලි වර්ග ගැන කෙසේ වෙතත් ඕසකේ ගැන නම් දවසක ලියන්න හිතාගෙන ඉන්නේ.


ආශ්‍රිත
http://www.maff.go.jp/j/keikaku/syokubunka/culture/pdf/washoku_allnt.pdf
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Japanese_dishes


පින්තුර

http://n-jinny.com/1314.html　

http://miya24.com/index.php?%E7%85%AE%E7%89%A9%E3%81%8C%E3%81%8A%E3%81%84%E3%81%97%E3%81%8F%E5%87%BA%E6%9D%A5%E3%82%8B%E3%80%8C%E9%BB%84%E9%87%91%E6%AF%94%E3%80%8D

http://finlaggan.cocolog-nifty.com/blog/2009/09/post-af1a.html

http://suiyo.blog44.fc2.com/blog-entry-244.html

http://sutudio-tomioka.blogspot.jp/2013/02/blog-post_18.html

http://www.tenkuni.com/special.html

http://www.mittamittahoney.com/hpgen/HPB/entries/88.html

http://www.washoku-onodera.com/menu.php?item=itm00010

http://en.wikipedia.org/wiki/File:Tsukemono.jpg

http://www.m-biotics.com/img/photo/shokuzai/nameko.jpg