a

Wednesday, January 1, 2014

යුනෙස්කෝව ලෝක උරුමයක් ලෙස නම් කරපු ජපන් කෑම...

  • ලෝක උරුම  කියලා හඳුවන්නේ සීගිරිය වාගේ ස්ථාන නේද? කෑමක් කොහොමද ලෝක උරුමයක් වෙන්නේ?                          ඔව් , ලෝක උරුමයන් ලෙස සාමන්‍යයෙන් නම් කරගෙන ආවේ ඓතිහාසික වටිනකමක් තිබෙන සංස්කෘතික හෝ ස්වාභාවික ස්ථාන තමයි.හැබැයි ඕනෑම සංස්කෘතියක අතින් අල්ලලා බලන්න පුළුවන් ගොඩනැගිලි,භාණ්ඩ වාගේ දේවල් වලට අමතර තව කොටසක් තියෙනවා  ස්පර්ශ කරන්න බැරි නමුත් ඒ සංස්කෘතිය තුළ ඉහලම වටිනාකමක් දරන දේවල්.උදාහරන විදිහට ගීත, නාට්‍ය,චරිත්‍ර වාරිත්‍ර වාගේ දේවල්. මේ වාගේ ලෝක මට්ටමින් වටිනාකම තියෙන සංස්කෘතික උරුමයන් යුනෙස්කෝව ස්ර්පර්ශනීය සංස්කෘතික උරුමයන් ලෙස නම් කරනවා.


  • දැන් මොන වාගේ දේවලද ඔය අස්පර්ශනීය ලෝක උරුමයන් විදිහට  නම් කරලා තියෙන්නේ?

සැහෙන්න ප්‍රමානයක් තියෙනවා.සම්පුර්ණ ලිස්ට් එක මේතැන තියෙන විකිපිඩීයා ලින්ක් එකෙන් බලාගන්න පුළුවන්.ඉන්දියාවේ වේද සජ්ජායනය,ඉන්දුනිසීයාවේ බතික් කර්මාන්තය ,ජපානයේ නොර් නාට්‍ය කලාව ඉන් කීපයක්..

  •  ලංකාවේ අස්පර්ශනීය ලෝක උරුමයන් විදිහට නම් කරපු දේවල් තියෙනවාද?
මා දැනුවත්ව නම් නැහැ.නමුත් උඩරට නැ‍ටුම් සම්ප්‍රදාය,පිරිත් සජ්ජායන, අළුත් අවුරුද්දු චරිත්‍ර වාරිත්‍ර ආදීය  ලෝක උරුමයන් බවට පත්විය යුතු සංස්කෘතික උරුමයන් යැයි  මාගේ අදහසයි.

  • ජපන් කෑම කියුවාම ගොඩක් තියෙනවා නේද? අමු මාළු, මුහුදු ආහාර,සෝයා සොස් වලින් හදන කෑම ,දැන් මොන ආහරයද ලෝක උරුමයක් කියලා නම් කරලා තියෙන්නේ?

මේතැන තමයි වරදවා  වටහා නොගන්න ඕනෑ තැන. ලෝක උරුමයක් ලෙස නම් කරන්නේ එක ජාතියක කෑමක් හරි ඒ කෑම මේසෙ හරි නෙමේයි.ඒ ඒ සංස්කෘතියේ සම්ප්‍රදායික ආහාර සංස්කෘතිය තමයි ලෝක උරුමයක් ලෙස දක්වන්නේ.ජපන් ආහාර ගැන කියුවොත් ආහාර අනුභව කිරීම සම්බන්ද පුරුදු සියල්ලමත් මේකට අදාලයි. ඒ කියුවේ ජපන් ජාතිකයින් ආහර ගැනීමට පෙර කියන ඉතදකිමස් සහ අනුභවයෙන් පසු පවසන ගොචිසෝ සමා දේෂ්තා (ආහාර වෙනුවෙන් කෘතවේදීතවය දක්වන  සුබාෂිංශන,මේහිදී ආහර නිපැයු ස්වභාව ධර්මය දක්වාත් ,ස්වභාව ධර්මය ඇතුළුව සැම දේ  ආරක්ෂා කරගෙන පැමිණි මුතුන් මිත්තන් සහ දේවිවරු දක්වා කෘතන්ඥතාවය පළ කරයි)
පිළිවෙළ කරපු ආහර පමණක් නොව ඒ ආහාර පිළියෙළ කර ගත් ආකාරයත් කුමන ආකාරයේ බාජන වල කුමන ආකාරයට මේසය සකස් කරනවාද යන්නත් ආහාරයට ගන්නා විදිහත් ආදී  සම්පුර්ණ අංගයන් සියල්ලම අයත්ය.

  • ජපන් භාෂාවේන් ජපන් කෑම වලට කියන්නේ මොකක්ද?

ජපන්  ජාතිකයින් සම්ප්‍රදායික ජපන් ආහාර හඳුන්වන්නේ වෂෝකු(和食) කියලා.ජපාන ආහාර ලෙස අර්ථ වෙන්න නිහොන් රියෝරි(日本料理)ලෙස හැඳුනුවත් වරදක් නැහැ.

  • හරි දැන් ප්‍රධානම ජපන් කෑම මොකක්ද?

බත් තමයි.බෝහොමයකම ආසියානු රටවල වාගේ ජපානේත් ප්‍රධාන ආහරය බත්.
මේ කාරණය අමුතුවෙන් නොකියුවත් බොහෝ දෙනෙක් දන්න දෙයක්. අපි බත් කන්නේ බත් සමඟ ව්‍යාංජන අනලා(මිශ්‍ර කරලා)ඊට පස්සෙයි කටට ඇතුළු කරන්නේ,නමුත් ඈත පෙරදිග රටවල බත් සහ සුප් හෝ අපිට ව්‍යංජන විදිහට සලකන්න පුළුවන් දේවල් වෙන වෙනම කො‍ටු වලින් ගෙන කටට ඇතුළු කරලා කටේදි හපලා මිශ්‍ර කරන විදිහක් එහෙම නැත්තම් වෙන වෙනම ආහරයට ගන්න පුරුද්දක් තමයි දකින්න තියෙන්නේ.
සාමන්‍ය ආහර වේලක් කියන්නේ බත් සමන්ග සුප් වර්ගය සහ අමතර ව්‍යාංජන කීපයක්.මේතැනදී ව්‍යාංජන කියන්නේ බොහෝ විට  බැදපු මාළු කැබැල්ලක්(ඔකzසු) ත්සුකේමොනො ලේස හඳුන්වන එළවළු ආදියෙන් සකස් කර ගත් ආහාරයක්(අච්චාරු වලට සමීප)


  • ව්‍යංජන ත්සුකේමොනො හරියට තේරුන් නැහැ. තව ටිකක් ආහර වර්ග ගැන පැහැදිළි කරන්න.
හොඳයි.
හොඳයි කිව්වාට මට හොඳ නැහැ මේ වාගේ ප්‍රශ්ණ සාමන්‍යයෙන් මම අමාරුවේ වැටෙනවා උත්තරදී ගන්න බැරිව ,වඩාත් පැහැදිලි වෙන්න පින්තුර භාවිතා කරන්නම්.
ආහර පිසගන්නා ආකාරය අනුව ප්‍රධාන  කෑම වර්ග සහ  ඊට උදාහරනයක් පින්තුර මඟින් දක්වන්නම්.

1.煮物(NIMONO) stewed dishes
සොයා සෝ ,ආහාර පිසීමට ගන්නා සකේ සහ පැණි රස කාරකයක් ,විනාකිරි,දෂී,මිසෝ
 ආදියෙන් තැනු හොද්දක, එළවළු වර්ග,මුහුදු ආහාර,තොෆු බහා තම්බා ගැනීමේන් සකස් කරන ව්‍යාංජනයක්.

2.焼き物(YAKIMONO)Grilled and pan-fried dishes
පින්තුරේ තියෙන්නේ ජපානයේ සන්මා(Pacific saury) කියලා හඳුන්වන මාළු වර්ගය ලුණු මිශ්‍රව බැඳ ගත් පසුව මේ මාළුවාට සිංහලෙන් කියන නම දන්න කෙනෙක් කොමෙට් එකක් දාන්න හොඳේ. මම හොයලා නම දාලා බල මාළු කේස් එක වාගේ වෙන්න ඉඩ තියෙන නිසා හොයන්න යන්නේ නැහැ.
3.生もの(NAMAMONO)
ගින්දර හෝ ලුණු ආදිය(塩蔵) යොදා කල් තබා නොගත් ආහාර.විශේෂයෙන්ම අමු මාළු වර්ග.අමු මාළු වලට අමතරව තවත් ජනප්‍රිය අමු ආහාර වර්ග නම් අමු අශ්ව මස්(Basashi) ,කුකුල් මස්(පපු  ප්‍රදේශය)(Torisashi )හරක් මස්(වසු ) පීකුදු(Rebasashi )
4.麺類 නුඩ්ලස් වර්ග 

5.揚げ物(AGEMONO)Deep-fried dishes
6.和え物(AEMONO) vegetables with Japanese dressing
7.蒸し物(MUSHIMONO) food cooked by steaming
8.漬物(TSUKEMONO)Pickled or salted foods
9.汁物(SHIRUMONO)Soups


ඉහත වර්ග වලට අමතරව සම්ප්‍රදායික ජපාන රසකැවිලි වර්ග සහ ඕසකේ ලෙස හඳුන්වන මත්පැන් වර්ගයත් සම්ප්‍රදායික ජපාන ආහර වට්ටෝරුවේ වැදගත් අංගයන්ය. රසකැවිලි වර්ග ගැන කෙසේ වෙතත් ඕසකේ ගැන නම් දවසක ලියන්න හිතාගෙන ඉන්නේ.


ආශ්‍රිත
http://www.maff.go.jp/j/keikaku/syokubunka/culture/pdf/washoku_allnt.pdf
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Japanese_dishes


පින්තුර




18 comments:

  1. ජපන් කෑම එළනේ බං... අස්පර්ශනීය මොකක් හරි අපිටත් තිබ්බනං හොද තමා.. බොට සුනවවේ!!

    ReplyDelete
    Replies
    1. බොටත් සුනවේ!!!
      මං දැන් ටිකකට කලින් උඹත් එක්ක බුකියේ චැටක් දැම්මා ....උඹ මාව අඳුරගත්තේ නෑ...

      Delete
  2. ඔබ සැමට වාසනාවන්ත 2014ක් පතමි

    ReplyDelete
    Replies
    1. දයාල් බතීටත් එසේම වේවා!

      Delete
  3. නලීන්ටත් එසේම වේවා!

    ReplyDelete
  4. සන්මා කියන්නෙ සාලයො හරි හුරුල්ලො හරි නේද? සන්මා ඉවශි දෙකම පෙනුමෙන් එක වගේ. මගේ ශිශ්ය ජීවිතේ මුල් කාලෙ රිම් එකෙන් යන දවස්වල සුශි කඩේක වැඩකලා. සන්මා ඉවශි දෙකම සෑහෙන්න ඩිමාන්ඩ් කියලා තමා තේරුනේ.

    ReplyDelete
    Replies
    1. සන්මා සහ ඉවශි මාළු වර්ග දෙකම blue-backed fish(青魚)නේද අයත් වන්නේ?

      හුරුල්ලා නිෂින් (ニシン)නේද? නිෂින් සශිමි /සුෂි වල වැඩිය දකින්න ලැබෙන් නැත්තේ ඉක්මනට නරක් වෙන මාළු වර්ගයක් සහ ටොකියොව ආසන්නව අහු නොවෙන මාළු වර්ගයක් නිසා පැරැණි සුෂි මේනුවේ (江戸前寿司)දකින්න ලැබුන් නැති කතාවක් අහලා තියෙනවා.
      සාලයා ගැන නම් දන්නේ නැහැ. සමහර විට සාලයා වෙන්ඩ පුළුවන්.

      Delete
  5. සුෂීවලට නං අපේ පවුලේ සියළුම දෙනා කැමතියි.

    ස්ටර් ෆ්‍රයි සහ බත් නං ජපන් චීණ කියා වැඩි වෙනසක් දැනිලා නෑ.

    මං දවසක මිසෝ කියලා සුප් එකක් බිව්වා, ඒක නං අල්ලලා ගියේ නෑ.

    ReplyDelete
    Replies
    1. සුෂී නම් සැහෙන්න ජනප්‍රිය වීගෙන ආවා. ලංකාවේ ,ඉන්දියාව වාගේ ඝර්ම රටවලත් රෙස්‍ටුරන්ට් තියෙනවා..
      සුෂී ගැන විතරක් බාගේට ලියපු ලිපියක් ඩ්‍රෆ්ට් එකේ තියෙනවා.වේලාවක සම්පුර්ණ කරන්න ඕනෑ..

      Delete
  6. අස්පර්ශණීය උරුමය පිලිබදව මේ ටික දවසකට කලින් අපෙ කෙනෙකුත් තොරතුරු එකතු කරා විශේෂයෙන් රජරට ප්‍රදෙශය සම්බන්දව

    …කෑම රහයි වගේ නේ අපි නම් මේව කාල නෑ

    ReplyDelete
    Replies
    1. රජරට ප්‍රදේශයේ මොනවා ගැනද නදී?

      //…කෑම රහයි වගේ නේ අපි නම් මේව කාල නෑ//
      රහ ගැනනම්............සැහෙන්න හිතන්න වෙනවා......
      මිරිස් රහ ,තද ලුණු රහ ....කුළුබඩු රහ...වාගේ අපේ දිවට හුරුපුරුදු රසවල්නම් අඩුයි....
      කෑව දවසක මොලො රහක් නෑ කියන්නත් බැරි නෑ

      Delete
  7. මම නම් තාම එක ජපන් කෑමක්වත් කාලා නෑ. හැබැයි මළගිය ඇත්තෝ නව කතාව කියෙව්වට පස්සේ කන්න ආසාවක් ඇති වුණා. ස්තූතියි දැනුවත් කලාට.

    ReplyDelete
    Replies
    1. සුපර්මාර්කට් එකෙන් ගන්න පුළුවන් අඩුම කුඩුම වලින්,ලෙහෙසියෙන් හදාගන්න පුළුවන් කෑම කීප්යකම තියෙනවා.

      Delete
  8. අපේ ගෙදර නැවතිලා ඉන්න ජපන් ඇන්ටි හදපු කෑම කීපයක්ම කාලා තිබේ.
    නම් නම් මතක සුශී, සශිමි සහ ටෙම්පුරා පමණයි. ටෙම්පුරා වලට නම් මම පට්ට ලයික්
    අනික්ව නම් එච්චර සෙට් උනේ නෑ

    ReplyDelete
    Replies
    1. ටෙම්පුරා(තෙම්පුරා) කියුවාම මතක් වෙන්නේ සිංහල භාෂාවේ ආහර තෙම්පරාදු කරන කිය්න වචනය.මම දන්න විදිහට ජපානේ තෙම්පුරා ත් පෘතුගීසී භාෂා මුලයකින් පැමිණි වචනයක්.

      Delete
  9. නියමයි විස්තරේ ...අදමයි ආවේ මේ පැත්තේ... අපෝ එයාලා අමුවෙන් මාළු කන එක තමයි අප්පිරියා

    ReplyDelete
    Replies
    1. ස්තුතියි පැමිණීමට....අමු මාළු ගැන මාත් මුලින්ම හිතුවේ එහෙම තමයි හැබැයි කාලා බලපු දවසේ තමයි කොච්චර රහද කියලා දැන ගත්තේ

      Delete
  10. හිටපංකො. කනව කෑමක් ලෝක උරුම බල්ලට යන්න

    ReplyDelete